Bij immateriële vaste activa gaat het om vaste activa die betrekking hebben op niet-tastbare kapitaalgoederen.
Voorbeelden van immateriële vaste activa zijn: vergunningen, octrooien, patenten, kosten van ontwkkeling, zoals software, databanken en goodwill.
Om immateriële vaste activa verder te duiden verwijzen we naar Artikel 365 Burgerlijk Wetboek Boek 2 waar het volgende staat:
1 Onder de immateriële vaste activa worden afzonderlijk opgenomen:
- kosten die verband houden met de oprichting en met de uitgifte van aandelen;
- kosten van ontwikkeling;
- kosten van verwerving ter zake van concessies, vergunningen en rechten van intellectuele eigendom;
- kosten van goodwill die van derden is verkregen;
- vooruitbetalingen op immateriële vaste activa.
2 Voor zover de rechtspersoon de kosten, vermeld in de onderdelen a en b van lid 1, activeert, moet hij deze toelichten en moet hij ter hoogte daarvan een reserve aanhouden.
Waardering De immateriële vaste activa moet gewaardeerd worden op basis van kostprijs of actuele waarde (art. 384 lid 1 BW 2). Bij waardering op actuele waarde moet er een herwaarderingsreserve worden opgenomen (art. 390 lid 1 BW 2).
Bovenstaande heeft betrekking op een vennootschap.
Niet vennootschappen Met uitzondering van "kosten die verband houden met de oprichting en met de uitgifte van aandelen" kan Immateriële vaste activa ook voorkomen bij bijvoorbeeld een eenmanszaak die alleen te maken heeft met de fiscale regelgeving voor de inkomstenbelasting.
RGS Per soort van immaterieel actief wordt vastgelegd de aanschafprijs, eventuele afschrijving en waardevermindering en herwaardering. Een en ander voor zover van toepassing op betreffende immateriële vaste activa.
Voor een nadere toelichting en voorbeeldboekingen, van bepaalde soorten van immateriële vaste activa, zijn de volgende aparte Wiki's voorhanden:
Voor "Vooruitbetalingen op immateriële vaste activa" verwijzen we naar de toelichting bij de RGS-code BIvaVoiVvp (01710) "Verkrijgings- of vervaardigingsprijs vooruitbetalingen op immateriële vaste activa".
Overige immateriële vaste activa RGS kent aanvullend op hetgeen genoemd is bij artikel 365 BW2 ook de groep BIvaOiv (01900) "Overige immateriële vaste activa". Met daaonder de volgende rekeningen: - BIvaOivVvp (01910) "Verkrijgings- of vervaardigingsprijs overige immateriële vaste activa"; - BIvaOivCae (01930) "Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen overige immateriële vaste activa"; - BIvaOivCuhe (01970) "Cumulatieve herwaarderingen overige immateriële vaste activa".
Het blijkt in de praktijk dat met regelmaat gebruik wordt gemaakt van deze RGS groep en rekeningen, die dan ook opgenomen zijn in RGS MKB.
Voorbeelden van "Overige immateriële vaste activa" zijn ontleend aan opgave van enkele (niet limitatieve) voorbeelden uit de praktijk die we hebben ontvangen, te weten:
- De kosten van een gebouwde website activeren en spreiden in de tijd via een afschrijving.
- De kosten van overname van (waadevolle) domeinnamen.
- Vergoedingssommen voor spelers, zoals transfersommen in voetbal. Ontleend aan een aangeleverde jaarrekening van Ajax. Dit is volgens ons een voorbeeld dat niet snel betrekking heeft op de MKB-sector.
Een oproep via LinkedIn leverde ook een reactie met voorbeelden van "Overige immateriële activa" op basis van de AI-tool "Chatgpt". Enkele van die voorbeelden worden hieronder genoemd. We melden nadrukkelijk dat er geen bronvermelding is via Chatgpt, oftewel hoe komt Chatgpt tot een antwoord.
- De aankoop van een klantbestand dat als immaterieel actief wordt beschouwd omdat het waarde vertegenwoordigt door de potentiële inkomsten uit de klanten.
- Licenties en franchise overeenkomsten, anders dan de kosten van concessies, vergunningen en rechten van intellectuele eigendom.
Onderstaand een voorbeeld van een boeking van het registeren van een immaterieel actief op basis van RGS:
Stel er is een waardevolle domeinnaam aangekocht voor € 20.000 (excl. BTW). Deze kosten worden op de balans als "Overige immateriële vaste activa" opgenomen.
Als volgt geboekt op basis van RGS:
RGS-code / nummer |
Naam |
Debet |
Credit |
BIvaOivVvp (01910) |
Overige immateriële vaste activa |
1.500,00 |
|
BVorVbkTvo (13305) |
Terug te vorderen omzetbelasting |
315,00 |
|
BSchCreHac (16011) |
Crediteuren |
|
1.815,00 |
Afschrijven Voor afschrijving zie de Wiki RGS en Vaste activa en afschrijvingen in de boekhouding.
Herwaarderen Voor eventuele herwaardering zie de Wiki RGS en herwaardering van activa.
Boekresultaat Een voorbeeld van boeken van het resultaat van een immaterieel actief is opgenomen bij de Wiki RGS en Concessies, vergunningen en intellectuele eigendom. |