Goodwill is de (onzichtbare) meerwaarde van een bedrijf die wordt betaald bij een overname of een uitbreiding van bijvoorbeeld een eenmanszaak naar een VOF. Goodwill kan voorkomen bij alle soorten van bedrijven, van eensmanszaak tot rechtspersonen als een BV of NV. 

Als je minder betaald bij een overname dan de waarde van een bedrijf is sprake van negatieve goodwill (ook wel badwill genoemd). Deze nagatieve goodwill kan credit op de balans geboekt worden. Zie het als een soort voorziening. Naarmate de verliezen geboekt worden (gerealiseerd) valt de negatieve goodwill vrij.

Voor een rechtspersoon wordt verwezen naar het Burgerlijk Wetboek Boek 2, onder andere:

• Artikel 365 Burgerlijk Wetboek Boek 2; Goodwill wordt onder immateriële vaste activa afzonderlijk opgenomen.
    
• Artikel 386 Burgerlijk Wetboek Boek 2 (lid 3); De geactiveerde kosten van goodwill worden afgeschreven naar gelang van de verwachte gebruiksduur. In uitzonderlijke gevallen waarin de gebruiksduur van kosten van goodwill niet op betrouwbare wijze kan worden geschat, worden deze kosten afgeschreven in een periode van ten hoogste tien jaren. In dergelijke gevallen worden in de toelichting de redenen voor de afschrijvingsduur van de kosten van goodwill vermeld.
    
• Bij goodwill kan een bijzondere waardevermindering geboekt worden (zie Wiki RGS en Vaste activa en afschrijvingen in de boekhouding voor een voorbeeld van boeken van bijzondere waardevermindering).
  Bij vaste activa kan de afboeking wordt ongedaan gemaakt, zodra de waardevermindering heeft opgehouden te bestaan. Echter voor goodwill zegt Artikel 387 Burgerlijk Wetboek Boek 2 (lid 5) hierover dat dit laatste niet geldt voor goodwill. 

De Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) stelt in RJ-Uiting 2023-9:
"Het gedeelte van de negatieve goodwill dat hoger is dan de reële waarde van geïdentificeerde niet-monetaire activa wordt onmiddellijk ten gunste van de winst- en-verliesrekening gebracht." 

Fiscaal

• Bij overname van een vennootschap (BV of NV) wordt onderscheid gemaakt tussen:

  1. Een aandelentransactie; Bij een dergelijke transactie is er geen fiscale aftrek van goodwill mogelijk.
  2. Een activa-passiva transactie. Waarbij wel fiscale aftrek van goodwill mogelijk is. 

  Voor de afschrijving van Goodwill zijn er daarom 2 w&v-rekeningen binnen RGS (zie verderop).

• Voor goodwill geldt een afschrijvingspercentage van maximaal 10% per jaar.

Informatie over goodwill is te vinden op:

• Ondernemersplein

Goodwill en RGS

RGS kent de volgende codes voor Goodwill:

• BIvaGooVvp (01401) Verkrijgings- of vervaardigingsprijs goodwill
• BIvaGooCae (01405) Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen goodwill
    
• WAfsAivGoo (43115) Afschrijvingen goodwill - fiscaal aftrekbaar. 
• WAfsAivGon (43120) Afschrijvingen goodwill - fiscaal niet aftrekbaar.
  Deze laatste rekening zorgt dan voor een verschil tussen de commerciële- en fiscale winst.
  Zie RGS en Vennootschapsbelasting (VPB) in de boekhouding. 
  
  
• BLasNegBrw (01411) Bruto waarde negatieve goodwill
• BLasNegCbd (01415) Cumulatief bedrag die ten gunste van de winst- en verliesrekening is gebracht

Voorbeeld overname eenmanszaak
Goodwill bedraagt € 20.000 en is direct uitbetaald aan de vorige eigenaar.
Afschrijving vindt plaats over 10 jaar, d.w.z. 10% per jaar.

Betaling goowill

Afschrijving goodwill (per boekjaar)

Afboeken goodwill (einde afschrijvingstermijn)
Aan het einde van de afschrijvingstermijn van 10 jaar kan de goodwill afgeboekt worden van de balans. 
De tegenrekening is dan "Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen goodwill" die dan voor het zelfde bedrag als de totale goodwill, te weten € 20.000, credit op de balans staat.

Na deze laatste boeking is de Goodwill nier meer aanwezig op de balans.

Voorbeeld met negatieve goodwill
Stel dat sprake is van een negatieve goodwill.
De (reële) waarde van van activa en passiva is bijvoorbeeld 200.000 euro.
Als nu 170.000 euro is betaald, dan is sprake van een negatieve goodwill van 30.000 euro.

We laten dit als volgt naar voren komen: 

Wij hebben er een aparte boeking van gemaakt, aansluitend op het overnemen van de activa en passiva. 
Puur voor toelichting van gebruik van de rekening 
Je kunt een dergelijke boeking ook in elkaar schuiven met boeking activa en passiva, direct na overname.

Toelichting rekening: BLasNegCbd (01415) "Cumulatief bedrag die ten gunste van de winst- en verliesrekening is gebracht" .
Zie ook de eerdere toelichting door de RJ. 

Het gaat om het bedrag aan negatieve goodwill dat op dat moment ten gunste van de winst- en verliesrekening (W&V) wordt geboekt.

Openstaand
Onze vraag is welke RGS-rekening in de W&V daarvoor wordt gebruikt? 
En is het wel juist dat de rekening BLasNegCbd (01415) "Cumulatief bedrag die ten gunste van de winst- en verliesrekening is gebracht" credit wordt geboekt (deze rekening heeft namelijk in RGS standaard de indicatie "C(redit)". 

Beoordeling en suggesties voor het boeken van Negatieve goodwill zijn welkom.