Heeft betrekking op ondernemingen (veelal zzp'ers) die de voorraad ééns per jaar, meestal 31-12, bijwerken in de boekhouding.
Hiervoor kennen we een tweetal methoden, te weten:
A) Inkopen boeken op een balansrekening;
B) Inkopen boeken op een W&V-rekening.
In beide gevallen wordt gewerkt met het verschil tussen de beginbalans (1-1) en eindbalans (31-12), aangevuld met inkopen in de loop van het boekjaar. 

Methode A) Inkopen boeken op een balansrekening

RGS
Onder "Kostprijs van de omzet" is de volgende speciale rekening aanwezig:
- WKprVomVom (70551) "Voorraadmutatie".

Verder gebruiken we de volgende RGS rekening voor deze methode:
- BVrdHanVoo (30110) "Handelsgoederen, bruto".

Voorbeeld
Via een voorbeeld wordt e.e.a. toegelicht:

• Begin boekjaar;
  Aanwezige voorraad op 1-1 tegen inkoopprijs volgens inventarisatie wordt gesteld op 5.000 euro.
  Dit is de aanwezige boekwaarde van de dan aanwezige voorraad op de balansrekening "Handelsgoederen, bruto".
   
• Inkopen boekjaar;
  Stel dat er de volgende afgehandelde inkopen hebben plaatsgevonden.
  15-2   - 3.000 euro
  15-7   - 4.000 euro 
  15-11 - 4.000 euro.
  Totaal dus 11.000 euro (excl. BTW) geboekt op de rekening "Handelsgoederen, bruto".
  
  Elke boeking luidt dan:
  - Handelsgoederen, bruto (D)
  - Te vorderen BTW (D)
  - Crediteuren (C).
   
• Verkopen boekjaar; 
  Geleverde artikelen tegen verkoopprijs, al dan niet op rekening of contant
  Totaal 25.000 euro (excl. BTW) geboekt op de rekening "Netto-omzet uit verkoop van handelsgoederen".
  
  Geboekt op:
  - Kas en/of Debiteuren (D)
  - Af te dragen BTW (C)
  - Netto-omzet uit verkoop van handelsgoederen (C).
  
  
• Eind boekjaar: 
  Aanwezige voorraad op 31-12 tegen inkoopprijs volgens inventarisatie wordt gesteld op 3.000 euro.
  Dit is de aanwezige boekwaarde van de dan aanwezige voorraad.
  We gaan hier uit van het FIFO-systeem wat betreft de dan aanwezige voorraad. We moeten namelijk bepalen wat de (inkoop)waarde is van de dan aanwezige voorraad en doen dat dus op basis van de meest recent ontvangen inkoopfacturen.
  
  De kostprijs verkopen bedraagt dan op 31-12:
  (Voorraad 1-1 plus inkopen minus voorraad 31-12)
  (5.000 + 11.000  -/- 3.000) 13.000 (D).
  
  Dit leidt tot de volgende boeking van 13.000 euro:
  - Voorraadmutatie (D)
  - Handelsgoederen, bruto (C)
  
  Met als brutowinst:
  (Netto-omzet minus voorraadmutatie)
  (25.000 -/- 13.000) 12.000 (C)

• Begin nieuw boekjaar:
  De voorraad handelsgoederen voor het nieuwe jaar bedraagt dan:
  (5.000 + 11.000 -/- 13.000) 3.000 (D).

Methode B) Inkopen boeken op een W&V-rekening

RGS
Onder "Kostprijs van de omzet" is de volgende speciale rekening aanwezig:
- WKprVomVom (70551) "Voorraadmutatie".

Verder gebruiken we de volgende RGS rekening voor deze methode:
- BVrdHanVoo (30110) "Handelsgoederen, bruto".

Voorbeeld
Via een voorbeeld wordt e.e.a. toegelicht:

• Begin boekjaar;
  Aanwezige voorraad op 1-1 tegen inkoopprijs volgens inventarisatie wordt gesteld op 5.000 euro.
  Dit is de aanwezige boekwaarde van de dan aanwezige voorraad op de W&V-rekening "Voorraadmutatie".
   
• Inkopen boekjaar;
  Stel dat er de volgende afgehandelde inkopen hebben plaatsgevonden.
  15-2   - 3.000 euro
  15-7   - 4.000 euro 
  15-11 - 4.000 euro.
  Totaal dus 11.000 euro (excl. BTW) geboekt op de rekening "Voorraadmutatie".
  
  Elke boeking luidt dan:
  - Voorraadmutatie (D)
  - Te vorderen BTW (D)
  - Crediteuren (C).
   
• Verkopen boekjaar; 
  Geleverde artikelen tegen verkoopprijs, al dan niet op rekening of contant
  Totaal 25.000 euro (excl. BTW) geboekt op de rekening "Netto-omzet uit verkoop van handelsgoederen".
  
  Geboekt op:
  - Kas en/of Debiteuren (D)
  - Af te dragen BTW (C)
  - Netto-omzet uit verkoop van handelsgoederen (C).
  
  
• Eind boekjaar: 
  Aanwezige voorraad op 31-12 tegen inkoopprijs volgens inventarisatie wordt gesteld op 3.000 euro.
  Dit is de aanwezige boekwaarde van de dan aanwezige voorraad.
  We gaan hier uit van het FIFO-systeem wat betreft de dan aanwezige voorraad. We moeten namelijk bepalen wat de (inkoop)waarde is van de dan aanwezige voorraad en doen dat dus op basis van de meest recent ontvangen inkoopfacturen.
  
  Dit leidt tot de volgende boeking van 3.000 euro:
  (de inkopen wordt nu gecorrigeerd met de eindvoorraad die - tijdelijk - overgeboekt wordt naar de balans
  - Handelsgoederen, bruto (D)
  - Voorraadmutatie (C)
  
  De kostprijs verkopen bedraagt dan op 31-12:
  (Voorraad 1-1 plus inkopen minus voorraad 31-12)
  (5.000 + 11.000  -/- 3.000) 13.000 (D).
  
  Met als brutowinst:
  (Netto-omzet minus voorraadmutatie)
  (25.000 -/- 13.000) 12.000 (C)

• Begin nieuw boekjaar:
  De eerder genoemde - tijdelijke - boeking van de eindvoorraad vorig boekjaar wordt nu als eerste weer teruggeboekt naar de W&V-rekening in het nieuwe jaar, zijnde de beginvoorraad als inkopen.
  Dit leidt tot de volgende boeking van 3.000 euro:
  - Voorraadmutatie (D).
  - Handelsgoederen, bruto (C)