RGS is bedoeld als standaard rekeningschema voor het grootboek binnen met name de doelgroep MKB. RGS wordt ook ingezet worden om een vertaalslag te maken van de wet- en regelgeving op financieel en fiscaal gebied naar de boekhouding. Om daarmee de MKB financial (accountant, administrateur, belastingadviseur) te ondersteunen bij het voeren van de boekhouding, conform de eisen die door de wet- en regelgeving gesteld worden. Die wet- en regelgeving is voor een belangrijk deel gebaseerd op het juist afdragen van belastingen.
Niet voor niets waren uitgangspunten van RGS in 2012 onder andere:
- Richt je in eerste instantie op de 80 tot 90% van de ondernemingen, het MKB. Ook aangegeven als “Focus primair op MKB”;
- Aandacht voor de fiscale rekenregels;
- Neem zo mogelijk verbands- en samenhangcontroles op in het RGS om zo vroeg mogelijk in de keten inconsistenties gesignaleerd kunnen worden;
- Zorg voor voldoende implementation guidelines in combinatie met voorlichting en opleiding over het juiste inhoudelijke gebruik van de standaard.
Met welke wet- en regelgeving hebben we dan te maken? Om een vertaalslag te maken van wet- en regelgeving naar de boekhouding op basis van RGS hebben we de volgens ons van toepassing zijnde wet- en regelgeving op een rij gezet, te weten:
- Burgerlijk Wetboek Boek 2;
Boek 2 gaat over rechtspersonen en is opgebouwd uit titels.
In het MKB hebben we het dan meestal over de BV en dan specifiek over de Micro onderneming (zie BW 2 titel 9, afdeling 11, artikel 395a lid 1 en 2) en de Kleine onderneming (zie BW 2 titel 9, afdeling 11, artikel 396). Naast titel 1 "Algemeen" noemen we in relatie tot de boekhouding en RGS de volgende titels:
Titel 2. Verenigingen; rechtspersoon met leden (zie BW 2, titel 2).
Titel 3. Coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen; (zie BW2, titel 3). Onderlinge waarborgmaatschappijen laten we verder buiten beschouwing.
Titel 4: Naamloze Vennootschappen (zie BW 2, titel 4). Laten we verder buiten beschouwing.
Titel 5: Besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid; (zie BW 2, titel 5). Met name de hiervoor genoemde Micro- en kleine onderneming hebben betrekking op het MKB.
Titel 6: Stichtingen; (zie BW 2, titel 6).
Titel 7: Fusie en splitsing; (zie BW 2, titel 7). Laten we verder buiten beschouwing.
Titel 8: Geschillenregeling en het recht van enquête; (zie BW 2, titel 8). Laten we verder buiten beschouwing.
Titel 9: De jaarrekening en het bestuursverslag; (zie BW 2, titel 9). Deze titel kent verreweg de grootste relatie met de boekhouding (het grootboek) en RGS. Op meerdere plaatsen wordt op deze website verwezen naar afdelingen en artikelen binnen deze titel. Het gaat dan om zowel posten op de balans als de winst- en verliesrekening. Zie ook RGS MKB rapportages.
- Besluit modellen jaarrekening;
Wettelijk besluit tot vaststelling van modelschema's voor de inrichting van jaarrekeningen door rechtspersonen..
Artikel 1 van het besluit geeft een goede samenvatting van de modellen en wanneer deze toe te passen, te weten:
Voor de relatie tussen de Jaarrekingmodellen voor Micro- en kleine ondernemingen en RGS verwijzen we naar RGS MKB rapportages.
- Wet op de vennootschapsbelasting 1969;
Vennootschapsbelasting (VPB)wordt geheven over de belastbare winst uit een onderneming, zijnde een rechtspersoon.
Onder de naam 'vennootschapsbelasting' wordt een directe belasting geheven van de lichamen vermeld in de artikelen 2 en 3. Artikel 2 geeft een uitegbreide opsomming van binnenlandse belastingplichtigen, zoals: naamloze vennootschappen (NV), besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid (BV), verenigingen en stichtingen.
Artikel 3 geeft een opsomming van buitenlandse belastingplichtigen. Laten we verder buiten beschouwing.
Fiscaal versus commercieel: Er zijn (relatief beperkte) verschillen tussen de grondslagen volgens het hiervoor genoemde Burgelijk Wetboek Boek 2 (BW2) en de grondslagen voor de VPB. De eerste ook wel aangeduid als commerciële of bedrijfseconomische grondslagen en de tweede aangeduid als fiscale grondslagen.
Voor zowel een micro onderneming als een kleine onderneming (zie BW2 hiervoor) mag, in tegenstelling tot een middelgrote en grote onderneming, in de jaarrekening gekozen worden voor fiscale waarderingsgrondslagen, mits toegepast voor alle posten. Het voordeel is dat betreffende rechtspersonen dan te maken hebben met dezelfde grondslagen voor zowel de jaarrekening als de vennootschapsbelasting (VPB).
Zie voor enkele voorbeelden van de verschillen tussen commercieel en fiscaal ook de Wiki RGS en Belastinglatenties in de boekhouding (fiscaal versus commercieel).
- Wet inkomstenbelasting 2001;
"Onder de naam inkomstenbelasting wordt een belasting geheven van natuurlijke personen", zo luidt artikel 1.1 van deze wet. Gericht op de MKB ondernemer hebben we het dan over de zzp'er (zelfstandige zonder personeel), de eenmanszaak (zelfstandige, maar mogelijk met personeel) en de vennootschap onder firma (VOF) die winst uit onderneming genieten.
De wetgever spreekt dan over "Heffingsgrondslag bij werk en woning" (H3), waarbij Afdeling 3.2 betrekking heeft op "Belastbare winst uit onderneming".
Natuurlijke personen hebben niets van doen met het hiervoor genoemde Burgelijk Wetboek Boek 2 en de Wet op de vennootschapsbelasting. Die hebben uitsluitend betrekking op rechtspersonen.
De andere hoofdstukken uit de Wet inkomstenbelasting laten we hier verder buiten beschouwing, zoals inkomen uit werk en woning, resultaat uit overige werkzaamheden, periodieke uitkeringen en verstrekkingen, sparen en beleggen (buiten de onderneming).
- Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme WwFT);
Deze wet geeft onder andere informatie over Financiële instrumenten.
-
Wet op de omzetbelasting Deze wet stamt uit 1968 en is telkenmale bijgewerkt. Zo is er ook ee overzicht van wijzigingen aanwezig.
Onder de naam 'omzetbelasting' wordt een belasting geheven ter zake van:
a) Leveringen van goederen en diensten, welke in Nederland door een als zodanig handelende ondernemer onder bezwarende titel worden verricht;
b) Intracommunautaire verwervingen van goederen onder bezwarende titel in Nederland door een als zodanig handelende ondernemer en door rechtspersonen, andere dan ondernemers;
c) Intracommunautaire verwervingen onder bezwarende titel, anders dan in de zin van onderdeel b, van nieuwe vervoermiddelen in Nederland;
d.Invoer van goederen.
- Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving;
Deze richtlijnen worden uitgegeven door de Raad voor de jaarverslaggeving (RJ) en hebben standaard betrekking op middelgrote en grote rechtspersonen die de jaarrekening laten controleren door een daartoe bevoegde accountant. Dat valt feitelijk buiten de scope van RGS MKB. Hoewel we op een aantal plaatsen wel verwijzen naar deze richtlijnen, vanwege de (vaak uitgebreide) uitleg van bepaalde onderwerpen.
Hiernaast kent de RJ de bundel "Richtlijnen voor de jaarverslaggeving voor micro- en kleine rechtspersonen". Dit betreft dan de richtlijnen die specifiek gelden voor micro- en kleine rechtspersonen. ook wel aangeduid als de Rjk-bundel. Dit sluit aan bij RGS MKB. Hoewel de toepassing van deze richtlijnen slechts beperkt is. Zo geeft de RJ aan dat de Richtlijnen uitsluitend betrekking hebben op de opgemaakte jaarrekening en niet op de deponeringsjaarrekening. Deze laatste wordt volgens ons ook wel aangeduid als publicatiejaarrekening (voor de KvK).
in het MKB wordt de jaarrekening voor zowel micro- als kleine ondernemingen vaak samengesteld door een administratiekantoor. Volgens ons zijn deze kantoren niet gebonden aan de RJ, c.q. Rjk. Wel kunnen we de Rjk aanbevelen vanwege de uitleg van bepaalde onderwerpen als aanvulling op met name BW 2 Titel 9 (Jaarrekening).
In tegenstelling tot bijvoorbeeld het Burgelijk Wetboek en de Wet op de vennootschapsbelasting is de inhoud van de RJ en de Rjk niet online gratis toegankelijk). Werken met directe online verwijzingen vanaf deze website is dan ook niet mogelijk op dit moment.
Vertaalslag wet- en regelgeving voor de RGS MKB praktijk Om een indruk te krijgen volgen een vijftal willekeurige boekingsvoorbeelden waar we zelf de relatie hebben gelegd tussen wet- en regelgeving en RGS:
|