Bij produceren op voorraad zal voor een belangrijk deel sprake zijn van serieproductie. Onder serieproductie verstaan we het produceren van meerdere (een serie) eindproducten, en eventueel halffabrikaten, op voorraad. 

Bij produceren op voorraad zal meestal sprake zijn van een gecalculeerde (voorcalculatorische) kostprijs per gereed product, dat is samengesteld uit:

• Gebruik van grondstoffen en ander materiaal; 
• Bestede arbeidsuren;
• Gebruikte machine capaciteit;
• Uitbesteed werk aan derden;
• Overige directe- en indrecte fabricagekosten. 

Moderne ERP-systemen hebben functies, met een Bill of materials (BOM), in het Nederlands stuklijsten genoemd en productie recepturen, om deze kostprijs te berekenen. 
Wij baseren ons voor de boekhouding op de uitkomst van dergelijke, extracomptabel, gemaakte berekeningen. 

Het opboeken van de voorraad gereed product of voorraad halffabrikaat vindt dan plaats tegen de eerder genoemde kostprijs per product.
Deze kostprijs zou voldoende moeten zijn voor dekking van alle directe en indirecte kosten. Het verschil tussen de uiteindelijk verkoopprijs van een gereed product en de kostprijs moet dan bijdragen aan de dekking van verkoopkosten, eventuele efficiëncy- en prijsverschillen en de bruto marge. 

Voorbeeld casus productie op voorraad 

Om boekingsvoorbeelden te illustreren gaan we uit van het volgende fictieve productie voorbeeld. 

Volgens een vooraf opgestelde kostprijscalculatie is de kostprijs (€ 125) van een gereed product als volgt opgebouwd:

Er wordt verder in de boekhouding gebruik gemaakt van de Permance, hetgeen wil zeggen dat kosten en opbrengsten geboekt worden in de periodes waarop ze betrekking hebben.
Zie Wiki RGS en overlopende activa en passiva boeken, oftewel transitorische posten.

Bovenstaande kan op meerdere manieren in de boekhouding verwerkt worden, hetgeen afhangt van de wijze van administreren. We noemen:

1. Productie op voorraad: Geen fabricagerekening en voorraad gereed product in de boekhouding;
   Tevens de eenvoudigste manier van fabrieksboekhouden. Deze methode valt alleen aan te raden als er niet gewerkt kan worden met geïntegreerde functies binnen een ERP-systeem waar ook de boekhouding deel van uitmaakt. De werkelijk bestede kosten aan de productie wordt niet apart bijgehouden (via een fabricagerekening) in de boekhouding en de voorraad gereed product wordt niet opgeboekt als voorraad. 
   Dit voorbeeld geldt zowel voor serie- als stukproductie, waarbij op voorraad wordt geproduceerd.
   Naar boekingsvoorbeeld. 
   
   
2. Productie op voorraad: met voorraad gereed product in de boekhouding;
   Dit is een eenvoudige manier van fabrieksboekhouden. Deze methode valt alleen aan te raden bij eenvoudige productie administraties, waarbij wel sprake is van meerdere eindproducten en/of halffabrikaten die ook op voorraad worden gehouden. De werkelijk bestede kosten aan de productie wordt niet apart bijgehouden (via een fabricagerekening) in de boekhouding.
   Dit voorbeeld geldt zover voor serie- als stukproductie, waarbij op voorraad wordt geproduceerd.
   Naar boekingsvoorbeeld.  
     
3. Productie op voorraad: Fabricagerekening en voorraad gereed product in de boekhouding;
   Dit beschouwen we als de meeste gebruikte en aanbevolen methode om serieproductie (gericht op het MKB) te verwerken in de boekhouding. Via een aparte "Fabricagerekening" wordt zowel het werkelijke gebruik als de doorbelasting, tegen kostprijs, aan producten (en halffabrikaten) bijgehouden in de boekhouding. Met dien verstande dat het hier gaat om de totalen (per boekingsperiode en boekjaar). Voor een nadere detaillering wordt dan verwezen naar de individuele (productie)orders en producten via een productie administratie via een MRP- of ERP-systeem. 
   Naar boekingsvoorbeeld. 

In sommige studieboeken worden ook voorbeelden gegeven van zowel het bijhouden van de voorcalculatie- als de nacalculatie, per periode, in de boekhouding. Wij beschouwen vandaag de dag het bijhouden van de voorcalculatie als onderdeel van een subadministratie en adviseren daarvoor gebruik te maken van een wat uitgebreider MRP- of ERP-systeem met vaak vele analyse mogelijkheden, al dan niet in combinatie met een moderne Business intelligence (BI) toepassing.