Bij "Sale and lease back" wordt een actief verkocht, waarna het zelfde actief weer terug wordt geleased. Hierbij is sprake van één samengestelde transactie.

Net als bij lease zelf wordt bij sale and lease back onderscheid gemaakt tussen:

1. Financial lease;
2. Operational lease.

Zie voor nadere uitleg van beide de Wiki RGS en Leasing, financial- en operational lease in de boekhouding.

Onderstaande informatie is afgeleid van met name RJ (292.4).
  

Financial lease

Bij financial lease is sprake van een vorm van financiering, waarbij het leaseobject als zekerheid dient. 
Als de verkoopprijs van het actief hoger is dan de boekwaarde wordt dit positieve verschil niet direct als winst verwerkt. Het verschil wordt dan gespreid over de leaseperiode. Het actief blijft dan gewaardeerd op de boekwaarde van voor de sale and lease back.

Een negatief verschil tussen de verkoopprijs en boekwaarde van het actief wordt niet als verlies verwerkt, mits sprake is van een biijzondere waardevermindering. Zie:

• RGS rekeninggroep WWvi (48000) "Waardeveranderingen van immateriële en materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen";
• Wiki RGS en Vaste activa en afschrijvingen boeken met herwaardering en bijzondere waardevermindering.

Boekingsvoorbeeld

We hebben een  machine met een boekwaarde van 20.000 euro en een economische levensduur van 5 jaar.
De machine wordt verkocht aan een leasemaatschappij voor 30.000 euro en teruggeleased voor een periode van 5 jaar.
Er is sprake van een financieringsovereenkomst.
De jaarlijkse leasetermijn bedraagt 7.500 euro..
Als rentevoet gaan we uit van 10%, achteraf jaarlijks te voldoen.

De contante waarde van de jaarlijkse leasetermijnen (37.500 euro) bedraagt 28.431 euro. 
(berekend via Calculator.io - met rente achteraf te voldoen)

Bij Sale and lease back in de vorm van financial lease gaan we, zoals ook eerder gemeld, uit van de huidige boekwaarde.

Het positieve verschil tussen verkoopprijs en contante waarde van de leasetermijnen (30.000 -/- 28.431) 1.569 euro, wordt gespreid over de leaseperiode van 5 jaar. Te weten (1.569 / 5) 314 euro per jaar.

Overeenkomstig een voorbeeld van de RJ hebben we dit als volgt uitgewerkt:

Afhandelen initiële financial lease
Boekingen op basis van RGS.
(ervan uitgaande dat de 30.000 direct per bank is voldaan door de leasemaatschappij).

Jaar 1
Boekingen op basis van RGS.
Afschrijving van de huidige boekwaarde over 5 jaar (20.000 / 5) 4.000 euro per jaar.

  *) suggesties voor gebruik van een meer passende RGS-rekening zijn welkom.

Jaar 2
Boekingen op basis van RGS.
Afschrijving van de huidige boekwaarde over 5 jaar (20.000 / 5) 4.000 euro per jaar.

Jaar 3
Boekingen op basis van RGS.
Afschrijving van de huidige boekwaarde over 5 jaar (20.000 / 5) 4.000 euro per jaar.

Jaar 4
Boekingen op basis van RGS.
Afschrijving van de huidige boekwaarde over 5 jaar (20.000 / 5) 4.000 euro per jaar.

Jaar 5
Boekingen op basis van RGS.
Afschrijving van de huidige boekwaarde over 5 jaar (20.000 / 5) 4.000 euro per jaar.

.*) 1 euro minder, zodat de rekening BSchOpaOop (17290) hierna glad loopt.

Voor de uitwerking van andere scenario's van sale and leaseback via financial lease houden we ons aanbevolen.
Bijvoorbeeld als er een lagere verkoopprijs is dan de huidige boekwaarde of als de afschrijvingsperiode na sale and leaseback beduidend korter of juist langer is dan de huidige afschrijvingsperiode. 
 

Operational lease

Voor de verwerking van de operational lease zelf verwijzen we naar de Wiki RGS en Leasing, financial- en operational lease in de boekhouding.

Door de RJ ((292.4) worden meerdere scenario's onderkend voor sale and leasebank bij operational lease, te weten:

1. Verkoopprijs vastgesteld op reële waarde;
2. Verkoopprijs hoger dan reële waarde;
3. Verkoopprijs lager dan reële waarde.

Ad A. Verkoopprijs vastgesteld op reële waarde;
Als de overeengekomen verkoopprijs en leasebetalingen tegen reële waarde zijn overeengekomen wordt een normale verkooptransactie verondersteld. Eventuele winst of verlies (t.o.v. de boekwaarde) wordt dan direct in de W&V-rekenng verwerkt.

De boekhoudkundige verwerking is opgenomen bij:
Wiki RGS en Vaste activa en afschrijvingen boeken met herwaardering en bijzondere waardevermindering; voor wat betreft verkoop met boekwinst en boekverlies.  

Ad B. Verkoopprijs hoger dan reële waarde;
Volgens de RJ betaalt de lessor in deze sitiatie een te hoge prijs. 
De richtlijn gaat er vanuit dat daar geen sprake van is en dat de klant toekomstige leasebetalingen doet die hoger zijn dan op basis van markttarieven. Het verschil tussen verkoopprijs en reële waarde wordt dan toegerekend aan de periode dat het actief naar verwacht gebruikt zal worden.

Dat betekent:
- Het verschil tussen reële waarde en boekwaarde wordt als winst of verlies verwerkt. (Zie onder 1).
- Het verschil tussen reële waarde en verkoopprijs wordt gespreid over de leaseperiode (Zie onder Financial lease).

Ad C. Verkoopprijs lager dan reële waarde;
Volgens de RJ doet de lessee (verkoper) zichzelf tekort, tenzij toekomstige leasebetalingen lager zijn dan de marktwaarde. 
Bij de uitwerking wordt door de RJ verondersteld dat het verschil tussen verkoopprijs en reële waarde wordt gecompenseerd door toekomstige leasebetalingen. Dus door opnemen van een overlopende post (spreiden over de leaseperiode).

De volgende 2 keuzes van verwerken worden genoemd:

1. De overlopende post alleen op te nemen voor zover de verkoopprijs lager is dan de boekwaarde.
    
   Dat betekent:
   Als de verkoopprijs hoger is dan de boekwaarde én de boekwaarde is kleiner dan de reële waarde, dan direct winst nemen. 
   (boekwaarde groter dan reële waarde is niet van toepassing).
   
   Als de verkoopprijs lager is dan de boekwaarde EN
   - boekwaarde kleiner/gelijk aan reële waarde; als overlopend actief opnemen (spreiden over de leaseperiode).
   - boekwaarde groter dan reële waarde, dan:
      Direct verlies nemen voor verschil boekwaarde en reële waarde.
      Verschil reële waarde en verkoopprijs als overlopend actief opnemen (spreiden over de leaseperiode). 
   
   
2. De overlopende post volledig te verwerken.
   
   Dat betekent:
   Als de verkoopprijs hoger is dan de boekwaarde én de boekwaarde is kleiner dan de reële waarde, dan direct winst nemen EN compensatie (door lagere toekomstige leasebetalingen) als overlopende post opnemen.. 
   (boekwaarde groter dan reële waarde is niet van toepassing).
   
   Als de verkoopprijs lager is dan de boekwaarde EN 
   -  boekwaarde is kleiner dan de reële waarde, dan direct winst nemen en
      compensatie (door lagere toekomstige leasebetalingen) als overlopende post opnemen.
   -  boekwaarde is groter dan de reële waarde, dan:
      a) direct verlies nemen voor verschil boekwaarde en reële waarde en
      b) verschil reële waarde en verkoopprijs als overlopende post opnemen. 

Voor uitgewerkte voorbeelden (met bedragen) verwijzen we naar de RJ ((292 bijlage 3).