Voor deze Wiki beschouwen we gift en donatie als het zelfde en spreken we verder over gift. We maken onderscheidt tussen het verstrekken van giften en het ontvangen van giften. 

We benadrukken dat giften iets anders is dan sponsoring. Zie voor dit laatste de Wiki RGS en sponsoring boeken.
  

Verstrekken van giften

Per versie 3.6 is "Kosten van giften" als standaard rekening opgenomen binnen het RGS schema en ook toegekend aan het RGS MKB schema. Deze rekening is dan specifiek toegekend aan vennootschappen (meestal in de vorm van de BV). Verderop zal blijken waarom.

In de basis wordt giften als volgt in de boekhouding opgenomen. 
Stel er wordt een gift gedaan aan een goed doel van 10.000 euro:

Op basis van RGS leidt dit tot de volgende boeking:

Andere varianten van boekingen uit de praktijk zijn welkom. 

Vennootschapsbelasting (VPB)
Als een ondernemer onder de Vennootschapsbelasting (VPB) valt gelden regels voor het verstekken van giften. De Belastingdienst heeft onder de noemer "Aftrekbare giften" uitgebreide informatie op haar website staan. Die regels willen in de loop van de tijd nog wel eens veranderen, vandaar dat we hier geen limitatieve opsomming van de regels aangaande het verstrekken van giften hier hebben opgesomd. Wel noemen we de volgende informatie, met name afkomstig van de voornoemde website van de Belastingdienst (peildatum regelgeving eind 2023):

• "Giften aan algemeen nut beogende instellingen (ANBI’s) en steunstichtingen SBBI mag u van de winst aftrekken. Per jaar bedraagt de aftrek ten hoogste 50% van de winst, met een maximum van € 100.000. U moet de giften schriftelijk kunnen bewijzen".
    
• "Doet u een gift aan een ANBI die is aangemerkt als culturele instelling? Dan mag u de aftrek van de winst verhogen met 50%. De verhoging is echter maximaal € 2.500".
  
  
• "Doet u een gift in de vorm van contant geld? Deze gift is sinds 2021 niet langer aftrekbaar".

Zie ook "ANBI-status controleren via de website van de Belastingdienst".

Verschil commercieel en fiscaal
Er kan door alle regelgeving een verschil optreden tussen de kosten van giften op de commerciële balans en de fiscale balans (voor de VPB-aangifte). 

Hiervoor is een voorbeeld van "kosten van giften" opgenomen in de boekhouding van 10.000 euro. Stel dat de fiscale winst 50.000 euro bedraagt, dan zijn de kosten van 10.000 euro als giften prima te verantwoorden op de fiscale balans. Als sprake is van de hiervoor genoemde culturele instelling mag de aftrek van de winst verhoogd worden met het genoemde maximum van 2.500 euro. De totale aftrek van de winst bedraagt dan 12.500 euro. 

In dit voorbeeld is de aftrek van giften fiscaal dus hoger dan op de commerciële balans. 
Er is dan sprake van een blijvend verschil tussen de commerciële- en fiscale winst. 
Zie ook "Vennootschapsbelasting (VPB) in de boekhouding". 

Stel dat in genoemd voorbeeld de fiscale winst 15.000 euro bedraagt. 
Dan is nog maar sprake van een aftrek van (50% van 15.000) 7.500 euro aan giften, in plaats van de eerder genoemde 10.000 euro.
Ingeval van een cultuere instelling te verhogen met 2.500 euro, waardoor je precies op de 10.000 euro uitkomt. In dit geval is er wat betreft kosten voor giften geen verschil tussen commercieel en fiscaal. Maar als geen sprake is van een verhoging vanwege de status van culturele instelling, Dan is fiscaal de aftrek door giften de genoemde 7.500 euro. Dit laatste is lager dan de commerciële winst.

Kleine giften
Gaat het om (relatief) kleine giften aan een ANBI die niet is aangemerkt als culturele instelling en er is sprake van een winst. Dan zal in de meeste gevallen volgens ons geen verschil ontstaan tussen de commerciële- en fiscale winst. 

Geen ANBI
Een aandachtspunt zijn giften aan een instantie of persoon die niet als ANBI is aangemerkt. 
Volgens ons leidt dit altijd tot een verschil tussen de commerciële- en fiscale winst.  

De conclusie is dat in veel gevallen giften een verschil veroorzaken tussen een commerciële en fiscale balans. 

Boekhouding op fiscale waarderingsgrondslagen
Voor een micro onderneming en een kleine rechtspersoon geldt, in tegenstelling tot een middelgrote en grote onderneming, dat in de jaarrekening gekozen mag worden voor fiscale waarderingsgrondslagen. Dan zul je in de jaarrekening ook direct rekening moeten houden met de fiscale regelgeving rondom giften. Een voordeel is dan weer wel dat de winst uit onderneming voor de jaarrekening en VPB-aangifte altijd gelijk zijn aan elkaar. 

Graag ontvangen we vanuit de praktijk voorbeelden hoe giften in de boekhouding opgenomen worden als gekozen is voor fiscale waarderingsgrondslagen. En op welke wijze eventueel nog correcties moeten plaatsvinden voor het samenstellen van een jaarrekening en VPB-aangifte. 

Inkomstenbelasting (IB)
Als sprake is van een eenmanszaak (inclusief eenmanszaak en VOF) dan gelden de regels voor de Inkomstenbelasting (IB).
Een gift kan niet als kosten geboekt worden in de boekhouding van een ondernemer en heeft dan ook geen invloed op de IB- winstaangifte uit onderneming. 

Er is in dit geval sprake van een eventuele persoonsgebonden aftrek.
Dit is afhankelijk of sprake is van een periodieke gift of een gewone gift. En de status van de ontvanger. Is bijvoorbeeld sprake van een ANBI-instelling. Ook is voor de IB sprake van minimum- en maximum af te trekken bedragen, waarbij ook het drempelinkomen (totaal van uw inkomsten en aftrekposten in box 1, 2 en 3) nog een rol kan spelen.

Omdat dit buiten de boekhouding valt - en dus ook buiten 'winst uit onderneming voor de IB' - wordt dit hier verder niet behandeld. 
We verwijzen naar de uitgebreide informatie en voorbeelden op de website van de Belastingdienst.
    

Ontvangen van giften

Als ondernemer kun je ook een gift ontvangen. Er is dan, in tegenstelling tot sponsoring, geen tegenprestatie. 
Er is sprake van gewoon omzet, zowel voor de Vennootschapsbelasting als voor de inkomstenbelasting. Omzet waarover volgens ons geen BTW is verschuldigd. Dergelijke omzet valt dan in de rubriek "1e. Leveringen/diensten belast met 0% of niet bij u belast" van de BTW-aangifte volgens ons.  

Het ontvangen van giften komen we veelal tegen bij Organisaties zonder winststreven (OZW) en Fondsenwervende organisaties (FWO) in de vorm van stichtingen en verenigingen, al dan niet met de eerder genoemde ANBI-status. 

Voor het boeken van de ontvangen giften en donaties kent RGS de volgende rekening:

• WOvbBueDeg (82155) "Donaties en giften uit fondsenwerving". Onder de groep "Overige bedrijfsopbrengsten". 

Een ondernemer die een gift ontvangt kan de omzet boeken op:

• WOvbOvoOvo (82701) "Overige opbrengsten niet elders genoemd". Onder de groep "Overige bedrijfsopbrengsten".
• WOmzNooNdo (81180) "Opbrengsten uit overige bronnen". Onder de groep "Netto-omzet".

Praktijkvoorbeelden met boekingen zijn welkom.

Giften ontvangen in de privésfeer laten we hier buiten beschouwing omdat die geen invloed hebben op winst uit onderneming.
    

Overig

In relatie tot giften noemen we ook 'crowdfunding', waarbij in sommige situaties sprake kan zijn van een gift. 

Volgens ons kan het verwerken van giften in met name de VPB-aangifte best complex zijn. 
Nog even een voorbeeld om dit te illustreren:

Dit jaar kwam Wikipedia met het verzoek om een gift om het voorbestaan van Wikipedia te waarborgen.
Stel dan je een klein bedrag van 25 euro doneert aan Wikipedia.
Hoe boek je dit dan als ondernemer in de boekhouding ingeval van een Vennootschap en wat betekent dit voor de VPB-aangifte.
En blijft dit bij een eenmanszaak altijd buiten de boekhouding en dus de winstaangifte IB, zoals eerder gemeld?

En hoe zit het precies met de eerder genoemde crowdfunding en een gift?

Voorbeelden om deze Wiki te verbeteren zijn dan ook altijd welkom.