Met name bij producerende bedrijven is sprake van grondstoffen en hulpstoffen die gebruikt worden bij het fabricatieproces.

Korte toelichting:

1. Grondstoffen worden in de regel gebruikt voor het vervaardigen van een nieuw product. Dat laatste kan zowel een halffabrikaat als een eindproduct zijn. Denk aan messing voor het vervaardigen van een bureaulamp.
     
2. Hulpstoffen vormen geen onderdeel van het nieuw te vervaardigen product, maar dragen wel bij aan het productieproces daarvan. Denk aan brandstof of smeermiddelen voor een machine.   

Bovenstaande rubricering is mede afhankelijk van het soort productiebedrijf. Zo zal brandstof een eindproduct zijn voor de chemische proces industrie. En een frame en bureaublad kan een eindproduct zijn van twee verschillende producenten. 

Grondstoffen en hulpstoffen worden net als handelsgoederen ingekocht. 
Afboeken ervan vindt niet plaats door verkoop, maar door gebruik (onderdelen) of verbruik (hulpstoffen) bij de productie.

Grondstoffen en hulpstoffen worden evenals handelsgoederen opgenomen aan de activazijde van de balans. 

Stel dat 100 liter machine olie wordt aangeschaft voor de productie tegen een aanschafprijs van 3 euro per liter, excl. 21% BTW. 
En dat de voorraad direct wordt bijgewerkt als de inkoopfactuur wordt ontvangen en geboekt. 
Als voorraadwaardering gaan we uit van de Vaste verrekenprijs (VVP) die 2,80 euro per liter bedraagt.

De boeking op basis van RGS-codes luidt dan:

In bovenstaand voorbeeld is er voor gekozen het (inkoop)prijsverschil t.o.v. de VVP direct tot uitdrukking te brengen.
   

Prijsverschillen en VVP

Prijsverschillen ontstaan ook op het moment als de Vaste verrekenprijs (VVP) zelf wordt herzien (bijgesteld naar een actueel niveau, c.q. geldende inkoopprijzen op balansdatum). Het verschil tussen de nieuwe en oude VVP wordt dan eveneens op de rekening "Prijsverschillen inkoop handelsgoederen" geboekt voor de dan aanwezige voorraad. 

Stel dat de eerder genoemde voorraad machine olie 200 liter bedraagt op de balansdatum.
De VVP was 2,80 en wordt 3,00 euro per liter. De opwaardering van de voorraad op basis van de nieuwe VVP is dan (3,00 -/- 2,80) * 200, oftewel 40 euro.

Dit leidt dan tot de volgende boeking:

Voorraadverschillen

Bij inventarisatie van de voorraad kunnen voorraadverschillen ontstaan. Deze verschillen worden afgeboekt van de voorraad t.l.v. de W&V-rekening.

Stel dat volgens de voorraadadministratie op enig moment sprake is van 500 liter grondstof á 10 euro per liter.
Bij inventarisatie blijkt er 450 liter grondstof aanwezig. Er wordt dan 50 liter van de voorraad afgeboekt á 10 euro, zijn 500 euro.

De boeking op basis van RGS-codes is dan als volgt: