Door Gerard Bottemanne, Onderzoeksbureau GBNED
Coevorden, 29 juni 2022
Alweer 10 jaar geleden is het initiatief Referentie Grootboekschema (RGS) gestart. Rond 2016 is RGS ondergebracht bij het SBR programma waarbij rond diezelfde periode de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) zowel de voorzittersrol van de Expertgroep RGS als van de Beheergroep RGS invult.
Dat een standaard als RGS veel potentieel heeft getuige soortgelijke initiatieven in andere landen. Dichtbij huis wordt verwezen naar het standaard rekeningschema dat medio jaren 70 in België is ingevoerd.
Tegelijkertijd blijft het succes met RGS in Nederland achter bij de verwachting en dat kent meerdere, inmiddels bekende, oorzaken, zoals:
- De explosieve groei van het RGS-schema. Het aantal RGS-codes bedroeg in 2016 al ruim 2.500. Eind 2021 is sprake van ruim 4.600 RGS-codes. Bijna een verdubbeling in 5 jaar tijd. Documentatie per code, over het gebruik ervan in de boekhouding, ontbreekt volledig vanuit het SBR/RGS-programma. Dat laatste zorgt voor verwarring bij gebruik in de praktijk. Rekeningen (niveau 4) en mutaties (niveau 5) lopen door elkaar heen.
- De onvolkomenheden die het huidige RGS-schema bevat. Enkele voorbeelden:
- Onjuiste volgorde Referentienummers (decimaal rekeningschema);
- Toewijzen RGS-codes voor woningcorporaties niet consequent;
- Verschil in (controle)tellingen releasenotes RGS 3.3 en 3.4;
- Omschrijving lang/kort RGS-codes bevat fouten;
- Inactief versus vervallen loopt door elkaar in RGS 3.4;
- Omslagcodes niveau 4 en 5 door elkaar;
- Ontbrekende RGS-codes.
Voor een onderbouwing van alle openstaande punten (zo’n 70), zie RGS openstaande punten.
- Bij RGS is de MKB doelgroep uit het oog verloren. Het segment Woningcorporaties voert alweer enkele jaren de boventoon bij RGS. Daar komt bij dat het werken met (branche) extensies binnen RGS niet is nageleefd.
Op verzoek van Woningcorporaties ook zomaar RGS-codes doorgevoerd in het standaard schema, zonder toelichting van betreffende codes. Dit komt het standaard RGS-schema beslist niet ten goede. Bij vragen word je dan verwezen naar SBR RGS Beheer WoCo.
Zie bijlage A.
- Direct nadat RGS is ondergebracht bij het SBR-programma en de regie voor een belangrijk deel in handen kwam van de NBA is naast de standaard versie van RGS in Excel een RGS-taxonomie ontwikkeld in XBRL. Bedoeld om de relatie tussen SBR-rapportages en RGS-codes weer te geven. Een voor gebruikers leesbaar overzicht van deze relatie is niet standaard opgeleverd, waardoor controle op juistheid van de relatie tussen SBR-rapportages en RGS-codes niet mogelijk is. Geen enkele leverancier van boekhoudsoftware maakt gebruik van de RGS-taxonomie in XBRL. Een objectieve onderbouwing met alternatieven in relatie tot de keuze voor XBRL ontbreekt.
- De NBA wil, ondanks het verzoek daartoe, geen verklaring geven over de betrouwbaarheid van het RGS-schema. Ook de RGS-taxonomie in XBRL kent geen formele beoordeling. Dit staat volgens mij haaks op kwaliteitsborging die vanuit een organisatie als de NBA verwacht mag worden.
Op 1 mei jl. bent u (voorzitter en het bestuur van de NBA) per email op de hoogte gebracht van de nieuw uitgevoerde “Jaarlijkse samenvatting openstaande punten Referentie Grootboekschema – RGS”. Met hierbij de volgende oproep:
"Graag vraag ik u, in het belang van zowel accountantskantoren, ondernemend Nederland, als andere bij RGS betrokken organisaties, vanuit de NBA RGS de aandacht te geven die er toe bijdraagt dat openstaande problemen snel en adequaat worden verholpen".
Tot heden heeft u hierop niet gereageerd.
Op 9 mei jl. is ook aandacht voor de ontwikkeling van het RGS gevraagd aan de leden van de Commissie MKB van de NBA.
De commissie laat de volgende dag (10 mei jl.) weten de ontwikkelingen binnen het RGS-programma te volgen en tevreden te zijn over de aandacht die er vanuit de NBA is voor dit programma. Expliciet wordt gemeld dat men tevreden is voor de aandacht die er is vanuit de NBA voor de openstaande punten die op de website Boekhoudplaza.nl genoemd worden. De commissie geeft aan ook in de toekomst de ontwikkeling van RGS te blijven volgen, maar tegelijkertijd geeft de commissie aan niet zelf actief deel te nemen aan de activiteiten van het RGS-programma. Dat laatste zou niet passen bij de rol die de commissie heeft. Welke rol de commissie dan wel heeft wordt niet genoemd. Voor het oppakken van bepaalde zaken verwijst de commissie naar de RGS-Expertgroep.
Ik vraag me in alle eerlijkheid af of de voorzitter en overige leden van de commissie MKB van de NBA de genoemde openstaande punten allemaal inhoudelijk hebben bekeken? En hoe kun je tevreden zijn over de afhandeling van punten die al een jaar of zelfs langer open staan?
Ondertussen is de rol van voorzitter van de Expertgroep RGS vacant en dat zelfde geldt binnenkort voor de rol van de voorzitter van de Beheergroep RGS zo heb ik begrepen.
Daarom nogmaals een dringende oproep om uw verantwoordelijkheid te nemen om te komen tot een betrouwbaar RGS. Gevolgd door het afgeven van een verklaring vanuit de NBA dat zowel het RGS-schema als de RGS-taxonomie betrouwbaar zijn en beiden aangetoond toepasbaar in onder andere de MKB praktijk. En pas daarna eventueel het voorzitterschap van zowel de Expert- als Beheergroep over te dragen buiten de NBA organisatie. Dit in plaats van een overdracht met zo’n 70 openstaande punten.
Zelf blijf ik graag bereid mijn steentje te blijven bijdragen wat betreft de verdere ontwikkeling en adoptie van RGS, zie bijvoorbeeld Boekhoudplaza.nl, RGS Ready, RGS brugstaat en RGS MKB. Maar daarvoor is wel een betrouwbare basis nodig.
Tot slot spreek ik de wens uit dat er binnen afzienbare tijd sprake is van een betrouwbaar en werkzaam RGS voor alle betrokkenen.
Altijd bereid tot nadere toelichting en overleg.
Gerard Bottemanne,
Onderzoeksbureau GBNED.
Mob 06 1006402, E-mail gerard@gbned.nl
www.gbned.nl
www.boekhoudplaza.nl
Bijlage
Reactie vanuit de NBA, 5 augustus 2022
Geachte heer Bottemanne,
U heeft van het voorjaar bij ons aandacht gevraagd voor de standaard Referentie Grootboekschema (RGS). In haar antwoord heeft de NBA-commissie MKB u onder andere verwezen naar de RGS-Expertgroep. Daarop heeft u eind juni in een open brief wederom uw zienswijze bij ons bestuur aangekaart.
Ik heb er begrip voor dat u voor uw onderzoeksbureau, gericht op administratieve software, informatie verzamelt. Maar evenals onze MKB-commissie verwijs ook ik u, wederom, naar de RGS-expertcommissie. Wederom, want wij hebben hier namelijk in februari 2020 al met elkaar over gecorrespondeerd. Destijds schreef ik u:
-Citaat-
“Zoals u zelf schrijft maakt de ontwikkeling en invoering van RGS deel uit van het nationaal programma Standard Business Reporting (SBR). Dit betreft een publiek-private samenwerking met organisaties waaronder de Belastingdienst, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, het CBS, banken, softwareleveranciers, de NOAB en vele anderen. De NBA neemt, zoals u schrijft, inderdaad met meerdere medewerkers deel aan dit programma omdat wij groot belang hechten aan de totstandkoming van de “digitale snelweg” voor financiële gegevens. Uw vragen van 18 december jl over de in dat kader plaatsgevonden activiteiten en of RGS inmiddels goed functioneert kunt u dan ook beter richten aan de programmaorganisatie SBR/RGS.”
Voor vragen over RGS moet u dus niet bij de NBA zijn; wij zijn één van de vele deelnemende organisaties. Ook uw opmerking nr. 5 dat de NBA geen verklaring wil geven over de betrouwbaarheid van het RGS-schema, is destijds al van toelichting voorzien. Ik schreef u:
-Citaat-
“…Ook andere nationale standaarden of taxonomieën worden niet door de NBA formeel goedgekeurd. Het is de programmaorganisatie SBR/RGS waarin de publiek-private partijen gezamenlijk de verantwoordelijkheid dragen voor een goede en betrouwbare RGS.”
Overigens is mij bekend dat de RGS-expertgroep en de RGS-beheergroep regelmatig vragen en opmerkingen van uw onderzoeksbureau in ogenschouw-, en deels ter harte nemen. Dat zijn dan ook de juiste fora voor het behandelen van uw bevindingen en opinies.
Met vriendelijke groet,
Berry Wammes
Onderzoeksbureau GBNED, 5 augustus 2022
Geachte heer Wammes,
Ik vind het oprecht jammer dat het bestuur van de NBA niet zelf reageert. Maar dat is aan hun. In elk geval is de voorzitter en het bestuur van de NBA nu ook volledig op de hoogte gebracht van de perikelen rondom RGS.
Om het verder kort te houden: Ik mail de NBA niet om informatie te verzamelen zoals u stelt, maar om tot een oplossing te komen aangaande de best vele onvolkomenheden en andere openstaande punten aangaande RGS.
De NBA verwijst telkenmale naar de RGS-expertgroep en de RGS-beheergroep. Beide groepen worden echter voorgezeten vanuit de NBA zelf. Dat laatste geeft mijn inziens ook bepaalde verantwoordelijkheden vanuit de NBA. Jammer dat de NBA verantwoordelijkheden zo uit de weg gaat.
Met vriendelijke groet,
Gerard Bottemanne, Onderzoeksbureau GBNED.
|
